Τριχόπτωση

Η τριχόπτωση ή αλωπεκία είναι μια κοινή κατάσταση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Αν και συχνά θεωρείται αισθητικό πρόβλημα, η τριχόπτωση μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στην ψυχολογία των ασθενών και στην ποιότητα ζωής τους.

Η απώλεια περίπου 100 τρεχών ημερησίως θεωρείται φυσιολογική στο πλαίσιο του κύκλου της ανανέωσης των τριχών, αλλά ο αριθμός αυτός μπορεί να αυξηθεί ανάλογα με τη ρουτίνα περιποίησης των μαλλιών ή στις αλλαγές των εποχών.

Κύκλος ζωής της τρίχας

1. Αναγενής φάση: Είναι η περίοδος ανάπτυξης της τρίχας ονομάζεται και διαρκεί από 2 έως και 6 χρόνια.Φυσιολογικά το 80-85% των τριχών του τριχωτού της κεφαλής βρίσκεται σε αυτό το στάδιο.
2. Καταγενής φάση: Σε αυτό το στάδιο, το οποίο διαρκεί λίγες εβδομάδες έως 2 μήνες, οι τρίχες σταματούν να μεγαλώνουν και ετοιμάζονται για την πτώση. Φυσιολογικά σε αυτό το στάδιο βρίσκεται το 1-2% των τριχών.
3. Τελογενής φάση: Σε αυτό το στάδιο ο θύλακας αδρανεί και η τρίχα αποπίπτει. Διαρκεί 2-3 μήνες. Φυσιολογικά σε αυτό το στάδιο βρίσκεται το 10-15% των τριχών.

Τύποι τριχόπτωσης

• Ανδρογενετική αλωπεκία: Χαρακτηρίζεται από προοδευτική αραίωση των τριχών. Στους άνδρες, συνήθως οδηγεί σε υποχώρηση του hairline και σε αραίωση στην κορυφή ή και σε όλη την κεντρική περιοχή του τριχωτού της κεφαλής. Στις γυναίκες εκδηλώνεται σταδιακή αραίωση της κεντρικής περιοχής του τριχωτού της κεφαλης χωρίς υποχώρηση της πρόσθιας γραμμής.

• Γυροειδής αλωπεκία: Ένα αυτοάνοσο νόσημα που προκαλεί αιφνίδια απώλεια τριχών σε στρογγυλές πλάκες. Το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται εσφαλμένα στους θύλακες των τριχών οδηγώντας σε απώλεια των τριχών. Μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε περιοχή του σώματος.

• Τελογενής τριχόρροια: Είναι η τριχόπτωση που προκαλείται όταν ένα μεγάλο ποσοστό των τριχοθυλακίων του τριχωτού της κεφαλής περνά απότομα και μαζικά στο τελογενές στάδιο, όπου η τρίχα σταματάει να μεγαλώνει και τελικά πέφτει. Οι αιτίες που έχουν ενοχοποιηθεί είναι: σοβαρές εμπύρετες λοιμώξεις, τοκετός, σοβαροί τραυματισμοί, χειρουργικές επεμβάσεις, εξαντλητικές δίαιτες, κάποιες φαρμακευτικές αγωγές, ενδοκρινικές διαταραχές και έντονο στρες. Η τριχόπτωση εμφανίζεται περίπου 3 μήνες μετά από το γεγονός που την πυροδότησε. Είναι προσωρινή καθώς τις περισσότερες φορές σταματάει από μόνη της ή όταν αντιμετωπιστεί η αιτία που την προκαλεί.

• Αλωπεκία από έλξη: Προκαλείται από χρόνια έλξη (τράβηγμα) των τριχών και παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες που χρησιμοποιούν χτενίσματα στα οποία τραβιούνται πολύ τα μαλλιά. Εμφανίζεται κυρίως κατά μήκος της πρόσθιας γραμμής του τριχωτού της κεφαλής.

• Σύνδρομο Χαλαρών Αναγενών Τριχών: Εμφανίζεται στην παιδική ηλικία, πιο συχνά στα κορίτσια και στα άτομα με ανοιχτόχρωμα μαλλιά. Σε αυτούς τους ασθένεις τα μαλλιά μπορούν εύκολα να αποσπαστούν χωρίς πόνο με το χτένισμα και δεν μεγαλώνουν πολύ σε μήκος. Δε χρειάζεται θεραπεία, καθώς αυτή η κατάσταση τείνει να βελτιώνεται με την ηλικία.

• Τριχοτιλλομανία: Είναι μια ψυχική διαταραχή που αφορά στο επαναλαμβανόμενο τράβηγμα των τριχών του τριχωτού της κεφαλής ή άλλου σημείου του σώματος. Η χρόνια τριχοτιλλομανία μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στο δέρμα του τριχωτού και να οδηγήσει σε μόνιμη ουλωτική αλωπεκία.

• Ουλωτική αλωπεκία: Περιλαμβάνει μια ομάδα διαταραχών τριχόπτωσης στις οποίες τα τριχοθυλάκια καταστρέφονται δια παντός και δημιουργείται ουλοποίηση στην περιοχή. Η ουλοποίηση μπορεί να οφείλεται στα ακόλουθα αίτια:

  • Η αλωπεκία από έλξη και η τριχοτιλλομανία μπορεί προοδευτικά να προκαλέσουν μόνιμη ουλοποίηση.
  • Εξωγενείς παράγοντες (τραύμα ή έγκαυμα).
  • Αυτοάνοσες παθήσεις (ερυθηματώδης λύκος, θυλακικός λειχήνας, σκληρόδερμα, κ.α.)
  • Λοιμώξεις (θυλακίτιδα, μυκητιάσεις και ιογενείς λοιμώξεις, όπως o έρπης ζωστήρας)
  • Πρόσθια ινωτική αλωπεκία

Αίτια τριχόπτωσης

Την εμφάνιση της τριχόπτωσης μπορεί να επηρεάσουν διάφοροι παράγοντες, όπως:

• Κληρονομικότητα
• Ορμονικές αλλαγές: Εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
• Διάφορες παθήσεις: Αυτοάνοσα νοσήματα, θυρεοειδοπάθειες, σακχαρώδης διαβήτης, σιδηροπενική αναιμία
• Στρες
• Διατροφή: Η έλλειψη απαραίτητων βιταμινών και μετάλλων (όπως σίδηρος, ψευδάργυρος και βιοτίνη) μπορεί να επηρεάσει την υγεία των μαλλιών.
• Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα (αντικαρκινικά, αντικαταθλιπτικά, αναβολικά στεροειδή,κ.α.) έχουν ως παρενέργεια την τριχόπτωση.

Διάγνωση

Η διάγνωση της αιτίας της τριχόπτωσης περιλαμβάνει συνήθως:

• Ιστορικό: Λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, οικογενειακού ιστορικού και αναζήτηση πρόσφατων παραγόντων,όπως έντονο στρες, που μπορεί να επηρεάζουν.
• Κλινική εξέταση: Η τριχοσκόπηση χρησιμοποιείται για να αξιολογήσει το μοτίβο και την έκταση της τριχόπτωσης.
• Εργαστηριακός έλεγχος: Εξετάσεις αίματος για να ελεγχθούν υποκείμενα νοσήματα, επίπεδα ορμονών και ελλείψεις θρεπτικών συστατικών.
• Βιοψία: Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να ληφθεί ένα μικρό δείγμα δέρματος για περαιτέρω πληροφορίες και ανάλυση.

Θεραπεία

Η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία και τον τύπο τριχόπτωσης. Οι επιλογές περιλαμβάνουν:

Φάρμακα

• Μινοξιδίλη: Μια τοπική θεραπεία που διεγείρει την ανάπτυξη τριχών και είναι αποτελεσματική για άνδρες και γυναίκες.
• Φιναστερίδη: Συστηματική φαρμακευτική αγωγή για άνδρες που μειώνει την παραγωγή διυδροτεστοστερόνης (DHT), μιας ορμόνης που συνδέεται με την τριχόπτωση.

Θεραπείες αποκατάστασης μαλλιών

• Θεραπεία PRF (Platelet Rich Fibrin): Η εξέλιξη του γνωστού PRP, μιας θεραπείας που χρησιμοποιεί το αίμα του ασθενούς για να προάγει την ανάπτυξη των τριχών μέσω της απελευθέρωσης αυξητικών παραγόντων απευθείας στους θύλακες.

Τρόπος ζωής

• Υγιεινή διατροφή: Η διασφάλιση ισορροπημένης διατροφής πλούσιας σε βιταμίνες και μέταλλα υποστηρίζει τη συνολική υγεία του τριχωτού.
• Διαχείριση στρες

Συμπέρασμα

Η κατανόηση των αιτιών της τριχόπτωσης και των θεραπευτικών επιλογών είναι απαραίτητη για τη σωστή διαχείριση της. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος για την αποκατάσταση του τριχωτού και τη συνολική ευημερία του ασθενή.