Σμηγματορροϊκή Δερματίτιδα

Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι μια κοινή και χρόνια δερματική πάθηση που προκαλεί ερυθρότητα, ξεφλούδισμα και λιπαρές κρούστες στο δέρμα. Αν και δεν είναι επικίνδυνη, μπορεί να προκαλέσει δυσφορία και ανησυχία λόγω της εμφάνισης της. Συχνά επηρεάζει περιοχές του δέρματος όπου οι σμηγματογόνοι αδένες είναι πιο ενεργοί, όπως το πρόσωπο, το τριχωτό της κεφαλής, το στήθος και τα αυτιά.

Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα εμφανίζεται σε άτομα όλων των ηλικιών, και τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς.

Αιτίες και παράγοντες κινδύνου

Η ακριβής αιτία της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά πιστεύεται ότι σχετίζεται με τον υπερβολικό πολλαπλασιασμό ενός μικροοργανισμού που ονομάζεται Malassezia, ο οποίος ζει φυσιολογικά στο δέρμα. Οι παράγοντες που μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση περιλαμβάνουν:

• Ορμονικές αλλαγές: Στην εφηβεία, κατά την εγκυμοσύνη ή την εμμηνόπαυση.
• Στρες: Μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα.
• Κρύο και ξηρό κλίμα: Επιδεινώνεται τον χειμώνα.
• Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα: Όπως σε ασθενείς με HIV.
• Κληρονομική προδιάθεση

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας περιλαμβάνουν:

• Ερυθρές περιοχές του δέρματος, συχνά καλυμμένες με λιπαρά, κιτρινωπά ή λευκά λέπια.
• Κνησμός στις προσβεβλημένες περιοχές.
• Ξεφλούδισμα του δέρματος, το οποίο μπορεί να εμφανίζεται ως νιφάδες.
• Στο τριχωτό της κεφαλής, μπορεί να εμφανιστεί ως πιτυρίδα ή και σοβαρότερη απολέπιση του δέρματος.

Κλινική εικόνα

Η κλινική εικόνα διαφέρει ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα

Βρέφη

Στα βρέφη, η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα εμφανίζεται ως η γνωστή νινίδα, κυρίως στο τριχωτό της κεφαλής. Πρόκειται για λιπαρές, κίτρινες κρούστες που μπορεί να επεκταθούν στο μέτωπο, τα φρύδια ή ακόμα και πίσω από τα αυτιά. Αν και η κατάσταση φαίνεται ανησυχητική, συνήθως υποχωρεί με τη χρήση ήπιων σαμπουάν ή αλοιφών.

Παιδιά και έφηβοι

Στα παιδιά και τους εφήβους, η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα μπορεί να επηρεάσει το τριχωτό της κεφαλής, προκαλώντας πιτυρίδα και φαγούρα. Η εμφάνιση της μπορεί να σχετίζεται με τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά την εφηβεία. Επιπλέον, η χρήση καλλυντικών ή προϊόντων για τα μαλλιά μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.

Ενήλικες

Στους ενήλικες, η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι πιο συχνή στο πρόσωπο, ιδιαίτερα στην περιοχή γύρω από τη μύτη, τα φρύδια, το άνω χείλος, καθώς και στο στήθος και πίσω από τα αυτιά. Το στρες, οι καιρικές αλλαγές και η κακή διατροφή μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.

Όταν εντοπίζεται στις πτυχές, εμφανίζεται σαν ένα έντονα ερυθρό εξάνθημα που συχνά συνοδεύεται από ρωγμές.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η νόσος μπορεί να συνδυαστεί με άλλες δερματικές παθήσεις, όπως η ροδόχρους ακμή ή η ψωρίαση.

Θεραπεία

Η θεραπεία της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα και την ηλικία του ασθενούς. Οι κυριότερες επιλογές θεραπείας περιλαμβάνουν:

• Σαπούνια και σαμπουάν με αντιμυκητιακές ιδιότητες: Σαπούνια που περιέχουν συστατικά όπως η κετοκοναζόλη είναι συχνά χρήσιμα για την αντιμετώπιση της πάθησης.
• Τοπική αγωγή: Η εφαρμογή τοπικής θεραπείας με μορφή λοσιόν ή κρεμών (τοπικά κορτικοειδή, αναστολείς καλσινευρίνης) είναι συνήθως αρκετή για να ηρεμήσει το εξάνθημα.
• Συστηματική αγωγή: Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθεί αντιμυκητιασική θεραπεία από το στόμα.

Πρόληψη

• Καθαριότητα και ενυδάτωση: Το καθημερινό πλύσιμο του δέρματος με ήπια σαπούνια και η ενυδάτωση με κατάλληλα για τον τύπο δέρματος προϊόντα βοηθούν στη διαχείριση της κατάστασης.
• Αποφυγή στρες: Η μείωση του άγχους μπορεί να μειώσει τις εξάρσεις.
• Αποφυγή ερεθιστικών προϊόντων σε περιόδους έξαρσης.
• Αποφεύγουμε να πειράζουμε τα λέπια: Για να αποφύγουμε τον κίνδυνο επιμόλυνσης.

Συμπεράσματα

Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι μια χρόνια, αλλά διαχειρίσιμη κατάσταση που επηρεάζει άτομα όλων των ηλικιών. Αν και δεν είναι επικίνδυνη, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι σημαντική για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη των εξάρσεων.